Charakterystyka sołectwa

Święta – (koło Złotowa) wieś krajeńska w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Złotów.

Wieś szlachecka, własność wojewody płockiego Piotra Potulickiego, około 1580 roku leżała w powiecie nakielskim województwa kaliskiego. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie pilskim.

Według danych z 1 stycznia 2011 roku wieś liczyła 968 mieszkańców.

Wieś nazywana często Starą Świętą – jest największą w gminie Złotów. Znana od 1440 roku. Należała do dóbr złotowskich. W XVII wieku i na początku XVIII w. wskutek wojen i epidemii niemal zupełnie wyludniała. Do 1725 r. była zamieszkana wyłącznie przez Polaków, później sprowadzeni zostali do niej koloniści niemieccy. Polska część wsi miała swojego sołtysa, a część niemiecka swojego.

Od 1864 roku istnieje tutaj Ochotnicza Straż Pożarna, pierwsza jednostka strażacka w okolicy. Pod koniec XIX wieku działały w Świętej mleczarnia, dwie cegielnie, kaszarnia i wiatrak, prężnie rozwijało się rzemiosło.

W okresie międzywojennym działał tu Związek Polaków w Niemczech. W 1929 r. otwarto pierwszą szkołę, a jej nauczyciel Józef Horst zginął męczeńską śmiercią z rąk hitlerowców. Jemu poświęcono tablicę pamiątkową, wmurowaną w ścianę budynku szkolnego w 1959 roku (dzisiaj budynek mieszkalny w centrum wsi).

27 lipca 1998 w Świętej utworzono rzymskokatolicką parafię św. Jana Chrzciciela.