Charakterystyka sołectwa

Kotusz (niem. Kotusch) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Kamieniec. Miejscowość leży nad Środkowym Kanałem Obry.

Na północny zachód od wsi, około 1,5 km znajduje się średniowieczne grodzisko tzw. szwedzki szaniec.

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1390 r., pierwotna nazwa różniła się od obecnej, np. Quotowszo, czyli Kotowsze w 1398 r. W XVIII w. wieś wraz z budynkami przeniesiono na prawa osady olęderskiej. Zachował się obszerny przywilej (wilkierz) dla osadników wystawiony 25 października 1729 r. przez Radomickich. W XIX i w I poł. XX w. Kotusz należał do Potworowskich z Parzęczewa.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Kotusz Olendry należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej. Kotusz Olendry należał do okręgu wielichowskiego tego powiatu i stanowił część majątku Parzęczew, którego właścicielem był wówczas Adolf Potworowski. Według spisu urzędowego z 1837 roku Kotusz Olendry liczył 132 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 18 dymów (domostw). Według danych z końca XIX wieku Kotusz liczył 364 mieszkańców: 359 ewangelików i 5 katolików, zamieszkujących 53 domostwa.

Do 1945 r. miejscowość zamieszkała w większości przez ludność narodowości niemieckiej.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego. W 2011 roku Kotusz zamieszkiwały 234 osoby.