Charakterystyka sołectwa

Czarnylas – wieś położona jest około 15 km na południe od Ostrowa Wielkopolskiego, na skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 444 Krotoszyn – Ostrzeszów z drogą krajową 25 Bydgoszcz – Ostrów – Wrocław. Z trzech stron otoczony jest lasami: Antonin oraz Świeca, z jednej strony ograniczają Czarnylas rozlewiska i młaki wokół strumienia Złotnica (dorzecze Baryczy). W przeszłości teren silnego osadnictwa niemieckiego – cechą charakterystyczną osady było duże rozdrobnienie wyznaniowe. W I poł. XIX w. istniała tu huta szkła wytapianego z piasku ze śródleśnych wydm. W 1848 miejsce potyczki polsko-pruskiej, rozbity został oddział powstańczy Macieja Kotowskiego. W latach 1941-1944 istniał w przysiółku Zawidzyn hitlerowski obóz pracy. Po wojnie funkcjonowało tu jedno z nielicznych kin wiejskich. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.W posiadaniu Kazimierza Pietralczyka są zdjęcia mieszkańców z okresu przedwojennego i wojennego z terenu Czarnylasu i okolic wykonanych na szkle przez ówczesnego fotografa Jana Kubitza. W sąsiadującym z kaplicą baptystyczną (obecnie biblioteka) w domu krytym strzechą odbywały się spotkania mormonów pod przewodnictwem pastora Schteibla. Przekaz historyczny wzmiankuje o obecności 7 wyznań na terenie Czarnylasu. Obecnie działalność duszpasterską na terenie wsi prowadzi: Kościół Rzymskokatolicki i Kościół Ewangelicko-Augsburski.